ترمز، جزئی اساسی از سیستم کاری یک خودرو و یا هر وسیله نقلیه دیگر مانند موتورسیکلت است. به هیچ وجه نمی‌توان از ایمنی که ترمز و دانستن نحوه صحیح ترمز گرفتن ارائه می‌دهد چشم پوشی کرد. زیرا این وسیله در صورت کارکرد صحیح، از بسیاری از حوادث و تصادفات ناگوار جلوگیری می‌کند. اما با پیشرفت تکنولوژی خودروسازی، امروزه بسیاری رانندگان می‌پرسند که ترمز ای بی اس ABS چیست و چه مزایا و ویژگی‌هایی را داراست. این نوع مدرن از ترمز، فناوری خاص خود را دارد که باعث مزایای مهمی در کنترل خودرو و رانندگی ایمن می‌شود. برای دانستن اینکه ترمز ای بی اس ABS چیست، در ادامه با سایت آیین نامه رانندگی همراه باشید.
ترمز ای بی اس ABS چیست؟
ابتدا با این سوال می‌کنیم که اصلا این نوع ترمز چیست؟ به چه علت ایجاد شده و چه کاربردهایی دارد؟ بعد از دانستن این موارد، خواهیم توانست آن را با نمونه‌های دیگر مقایسه کرده و به مزایا و نکات مهم اشاره کنیم.
ترمز ABS که مخفف Anti-lock Break System یا ترمز ضد قفل است، در اواخر قرن بیستم و توسط شرکت مرسدس بنز معرفی و به بازار ارائه شد. نحوه شکل گیری ایده ساخت آن، مطالعه و بررسی قفل شدن و قفل ماندن چرخ‌های خودرو با ترمز معمولی در شرایط خاص بود. در آن زمان گاهی اوقات ترمز در خودروها قفل می‌کرد و این باعث قفل شدن چرخ‌ها می‌شد. اگر این اتفاق در خیابانی یخ زده می‌افتاد، احتمال تصادف بسیار بالا می‌رفت. این موضوع به خصوص در سرعت‌های نسبتا بالا، دردسرساز بود.
اما نحوه کار آن به زبان ساده به چه شکل است؟ هر راننده ماهری می‌داند که اگر با خودرو در حال حرکت در جاده یخ زده بودید، به هیچ وجه نباید برای کنترل ماشین، ترمز را به شدت فشار دهید. در این شرایط باید ترمز را متناوبا گرفت. یعنی ترمز کرد، سپس آن را رها و چندین بار این عمل را تکرار کرد. ترمز گرفتن ممتد باعث قفل چرخ‌ها و لیز خوردن خودرو می‌شود.
نحوه کار ترمز ABS نیز به همین صورت است. در این سیستم، حسگرهایی روی چرخ نصب شده‌اند که با توجه به سرعت، اطلاعاتی را به ای سی یو ABS ارسال می‌کند. سپس این ای سی یو یا رایانه کنترل ترمز، به طور متناوب فشار را روی ترمز کاهش و افزایش می‌دهد. این قطع و وصل شدن ترمز بسیار سریع اتفاق می‌افتد و علاوه بر بهبود عملکرد، باعث جلوگیری از قفل شدن چرخ‌ها می‌شود.
تفاوت ترمز ABS با ترمز معمولی چیست؟
نحوه عملکرد ترمز ای بی اس ABS را توضیح دادیم. حال بهتر است بررسی کنیم که اصولا تفاوت این نوع ترمز با ترمز عادی و معمولی که پیش‌تر در خودروها مورد استفاده بود چیست.
ترمزهای عادی، از قسمت پدال به بوستر متصل می‌شوند. بوستر وظیفه تقویت نیروی وارد شده از طرف پا را دارد. هر چقدر نیروی پا بیشتر باشد (ترمز محکم تر فشرده شود)، بوستر هم بیشتر عمل می‌کند. سپس این ساختار با اتصالات هیدرولیک به لنت‌ها می‌رسد. لنت‌ها کشیده شده و باعث توقف چرخ می‌شوند. اما گاهی اوقات ممکن است در خود بوستر، لنت و یا اتصالات بین قسمت‌های ترمز عادی مشکلی به وجود بیاید. این موضوع می‌تواند باعث قفل کردن ترمز و چرخ شود.
اما همان گونه که گفتیم، ترمز ABS این گونه نیست. یک میکروکنترلر این سیستم را کنترل می‌کند. برخلاف ترمز معمولی که به یکباره و به صورت دائمی فشار را به لنت‌ها منتقل می‌کند، سیستم ABS عملکرد خود را کم و زیاد می‌کند. یعنی در ترمز معمولی، مادامی که شما ترمز را فشار می‌دهید، لنت‌ها بدون هیچ توقفی در حال کشیده شدن هستند. اما در ترمز ABS، زمانی که شما در حال فشار دادن ترمز هستید، کامپیوتر تصمیم می‌گیرد و محاسبه می‌کند که بر اساس شرایط موجود، چه نیرویی در چه لحظه‌ای باید وارد شود. همچنین این فشار دائم نیست و قطع و وصل می‌شود.
البته برخی تصور می‌کنند که اتصالات هیدرولیک و یا لنت‌ها در ترمز ای بی اس با نوع معمولی متفاوت است. در حالی که این گونه نیست. تفاوت عملکردی که منجر به مزایای ترمز ای بی اس ABS یا همان ترمز ضد قفل می‌شود، در کارکرد داخلی آن نهفته است.
مزایای ترمز ضد قفل (ABS)
با توضیحات بالا، متوجه شدیم که ترمز ای بی اس ABS چیست و چگونه کار می‌کند. همچنین آن را با نوع عادی و معمولی بررسی کردیم. اما ممکن است بپرسید که این عملکرد و سیستم ضد قفل به طور کلی چه مزیت‌ها و نکات مثبتی به همراه دارد.
ضد قفل بودن آن، اولین مزیت مهم است. در واقع قطع و وصل شدن یا همان کم و زیاد شدن فشار ترمز باعث می‌شود تا چرخ‌ها قفل نشود. بنابراین دیگر نیازی نیست تا در شرایط سخت مانند جاده لغزنده، مدام نیاز به ترمز گرفتن و رها کردن آن داشته باشید. سیستم داخلی پیشرفته، با محاسباتی که انجام می‌دهد، به شکل دقیق‌تری این عمل را انجام خواهد داد.
وجود سنسور و ای سی یو مختص به ترمز، ویژگی دیگری است که در پی آن، مزایای مهمی به وجود آمده است. در واقع این سیستم باعث می‌شود تا عملکرد در سرعت‌های بالا مختل نشود. با ترمزهای معمولی، وقتی در سرعت بسیار بالا به صورت ناگهانی نیاز به ترمز دارید، ممکن است با قدرت ناکافی آن در متوقف کردن خودرو مواجه شوید. اما این مشکل در طراحی ترمز ABS از بین رفته است.
سیستم ترمز ABS دارای عملکردی سریع‌تر نسبت به ترمز معمولی است. طراحی و تکنولوژی به کار رفته در آن باعث شده تا سرعت عملکرد آن افزایش یابد. فرض کنید در یک سرپایینی یا جاده گردنه‌ای در حال حرکت هستید. ناگهان جسمی از بالای کوه به درون جاده پرتاب می‌شود یا خودروی جلویی متوقف می‌شود. در این شرایط، ترمز عادی می‌تواند خطرناک باشد. اما ترمز ای بی اس یا ضد قفل این‌گونه نیست. عملکرد سریع آن باعث توقف به موقع خودرو و جلوگیری از حوادث رانندگی می‌شود.
نکات مهم ترمز ABS که باید رعایت شود
بسنده کردن به کسب اطلاعات درباره اینکه ترمز ای بی اس ABS چیست کافی نیست. بلکه باید موضوعات مهم در استفاده و نگهداری و موارد جانبی را نیز دانست و از آن‌ها مطلع بود. در ادامه برخی از این نکات را عنوان خواهیم کرد.
اولین نکته مهم این است که گزارش شده در برخی موارد، راننده احساس نوعی صدا به همراه لرزش در نزدیکی پدال ترمز می‌کند. اگر این اتفاق برای شما نیز رخ داد، نیازی به نگرانی نیست. روش‌هایی برای از بین بردن آن وجود دارد. البته این اتفاق فقط در برخی موارد می‌افتد و موضوع مهمی نیست.
همواره به شکل دوره‌ای، ترمز خودروی خود را بررسی و سرویس کنید. روغن ترمز و امثال آن باید در صورت نیاز تعویض شود. همچنین از سلامت چراغ ABS روی داشبورد خودرو نیز اطمینان حاصل کنید.
در نهایت در نظر داشته باشید که دانستن این موضوع که ترمز ای بی اس ABS چیست و استفاده از آن، پایان راه تسلط در رانندگی نیست! یک راننده ماهر می‌داند که ترمز ضد قفل صرفا یک وسیله است که به ایمنی کمک می‌کند، اما نقش اصلی بر عهده اوست. راننده است که خودرو را کنترل می‌کند و از خطرات جلوگیری!
در این مطلب از وب سایت آیین نامه رانندگی، به سوال «ترمز ای بی اس ABS چیست؟» پرداختیم و کارکرد و مزایای آن را بررسی کردیم. امیدواریم مطالب برای شما مفید بوده باشد. همچنین اگر راننده موتورسیکلت هستید، پیشنهاد می‌کنیم مطلب ترمز گرفتن با موتورسیکلت را نیز از دست ندهید. نظر شما چیست؟ آیا شما تجربه‌ای در این زمینه دارید؟ بی صبرانه منتظر شنیدن نظرات ارزشمند شما هستیم.