موتورسیکلتها یکی از اصلیترین وسایل نقلیه در شهرهای امروزی هستند. با موتور میتوانید درون شهر به سادگی حرکت کنید و نگرانی کمتری درباره جای پارک و نیز ترافیک داشته باشید. اما راندن موتور سیکلت دارای خطراتی نیز هست. عدم آموزش دقیق و مناسب، یکی از دلایل بروز این خطرات است. مثلا خیلی از افراد جامعه ما که با این وسیله تردد میکنند، روش صحیح و اصلی ترمز گرفتن با موتور سیکلت را نمیدانند. در حالی که ترمز گیری مقوله بسیار بااهمیتی است و میتواند جان افراد را نجات دهد. اگر میخواهید درباره ترمز گرفتن با موتور سیکلت به صورت حرفهای بیشتر بدانید، در ادامه با سایت آیین نامه رانندگی همراه باشید.
ترمز گرفتن با موتور سیکلت به طور کلی و اهمیت آن
هر وسیله نقلیهای دارای مزایا و در عین حال خطرات مخصوص به خود است. موتور به علت کوچک بودن و قابلیت استفاده راحت و همگانی، مشکلات بیشتری را میتواند به همراه داشته باشد. در واقع اگر راکب موتورسیکلت در کار خود مسلط باشد، موتور برایش مانند اسبی نجیب و اهلی عمل خواهد کرد. اما مشکل مرتبط است با افرادی که اطلاعات کافی در این باره ندارند. برای این رانندگان، موتور مانند اسبی سرکش، میتواند هر لحظه امنیت جانی آنها را تهدید کند.
ترمز گرفتن، یکی از اصلیترین مسائل در رانندگی موتور است. از آنجایی که موتورسیکلتها نسبت به خودروها وزن و حفاظت کمتری دارند، اگر ترمز گیری به خوبی انجام نشود، ممکن است موتور به شکل ناگهانی چپ کند و یا با برخورد به اشیاء و افراد، باعث سانحه شود. شاید فکر کنید استفاده از ترمز که کاری ندارد؛ فقط یک پدال است که باید فشار داده شود! اما این مسئله درست نیست و اتکا به آن در شرایط دشوار، دردسرزا خواهد بود.
به طور کلی میدانیم که موتور سیکلت دارای دو ترمز است. یکی به شکل پدالی و زیر پا و دیگری به شکل دستی و روی دسته موتور قرار گرفته. ترمز پدالی که زیر پاست، چرخ عقب را متوقف میکند و ترمزی که روی دسته موتور تعبیه شده نیز چرخ جلو را. از آنجایی که موتور به چرخ عقب نیرو محرکه را وارد میکند، معمولا افراد علاقه دارند تا فقط از ترمز پدالی که مختص این چرخ است استفاده کنند. اما آیا این کار صحیح است؟
مراحل صحیح ترمز گرفتن حرفه ای
اهمیت ترمز گرفتن و دو نوع مختلف آن را در یک موتورسیکلت بررسی کردیم. حال بیایید یک بار برای همیشه به طور اصولی روش انجام این کار را آموزش ببینیم. توصیه میکنیم تمامی موتورسواران، چه مبتدی و چه حرفه ای این قسمت را بخوانند. یادگیری همیشه سودمند است!
در ابتدا باید تصورات غلطی مانند اینکه ترمز جلو هیچ گاه نباید استفاده شود، چون موجب چپ کردن میشود را باید از ذهن پاک کرد. همچنین در نظر داشته باشید که این فرآیند، به طور تناتنگی مشابه همین عمل در یک خودروی سواری است.
وقتی مانعی را میبینید، ناخودآگاه به فکر ترمزگیری میافتید. اولین مرحله این است که ترمز زیر پایتان را فشار دهید. یعنی همان ترمز پدالی که مسئول توقف چرخ عقب است. در مرحله بعدی، وقتی سرعت به حد کمتری رسید، از ترمز جلویی استفاده کنید. یعنی با دست خود آن را بفشرید. نکته مهم این است که هر دو ترمز باید به صورت تدریجی گرفته شوند. یعنی به یک باره و ناگهانی ترمز نگیرید تا چرخها سریعا قفل نشوند.
اما در این بین مشکلی وجود دارد. آن، وارد کردن نیروی محرک به چرخها توسط موتور است. برای از بین بردن این مشکل، دقیقا مانند خودرو، حین ترمز گرفتن (زمانی که ترمز پدالی را با پا فشردهاید و در حال استفاده از ترمز جلو هستید) با استفاده از کلاچ، ارتباط موتور و چرخها را قفل کنید. اگر این کار به درستی انجام نشود، ممکن است موتور زوزه بکشد و به حرکت ادامه دهد.
ترمز در شرایط سخت یا حین بروز مشکل
یک راننده خوب، چه دارای گواهینامه پایه سوم یا حتی پایه یک باشد و چه موتورسوار باشد، باید خود را برای مدیریت و عکس العمل مناسب طی شرایط دشوار نیز آماده کند. به طور کلی، رانندگی عرصه ایست برای تصمیم گیری در لحظه، تحت هر شرایطی. پس بهتر است چند سناریو را از اتفاقاتی که ممکن است ترمز گرفتن با موتور سیکلت را سخت کند بررسی کنیم.
یکی از اتفاقاتی که ممکن است بیفتد، قفل شدن ترمز، قفل شدن چرخها و یا ایراد در لنت است. در این شرایط، احتمالا ترمز وسیله نقلیه شما به خوبی عمل نخواهد کرد. حتی ممکن است چندین بار آن را فشار دهید اما ترمز نگیرد. در این شرایط چه باید کرد؟ اول از همه، آرامش خود را کنترل کنید. به هیچ وجه نباید هول شد. سپس، با توجه به موقعیت، موتورسیکلت خود را به حاشیه راه یا فضایی خلوت هدایت کنید. در این بین، سعی کنید با گرفتن کلاچ، دنده را سنگین کنید تا به تدریج از سرعت کاسته شود. به هیچ وجه صرفا کلاچ نگیرید، مگر اینکه در سربالایی باشید. همچنین ضمن هدایت موتور، میتوانید علاوه بر راهنما، چراغ و بوق، با دست خود به دیگر رانندگان و عابران هشدار دهید.
یک موقعیت دیگر که کنترل سرعت را سخت میکند، ورود به پیچ تند است. وقتی به پیچ وارد میشوید، نباید به افزایش سرعت ادامه دهید. ممکن است برخلاف محاسبات شما، عرض راه کمتر از مقداری باشد که به نظر میرسد. از ترمز گرفتن کوتاه مدت و پشت سر هم استفاده کنید. یعنی ترمز را در یک زمان برای طولانی مدت فشار ندهید، بلکه آن را با فاصله بفشرید. این کار در آزمون دریافت گواهینامه موتورسیکلت نیز کمک کننده خواهد بود.
اشتباهات متداول در ترمز گرفتن با موتور
پیش میآید که موتورسواران مختلف، تحت شرایطی به علت تجربه ناکافی یا آموزش نامناسب مرتکب اشتباهاتی میشوند. اما متاسفانه در برخی موارد، اولین اشتباه در ترمز گرفتن با موتور سیکلت میتواند منجر به حادثه سنگینی شود. برخی از این اشتباهات را بررسی خواهیم کرد.
اولین خطای رایج، استفاده غلط از کلاچ حین ترمز گرفتن با موتور سیکلت است. در واقع باید دانست که تقدم و تاخر در این زمینه اهمیت بالایی دارد. به طور کلی، شما باید ابتدا برای کاهش سرعت ترمز بگیرید و بعد از آن کلاچ را فشار دهید تا اتصال بین موتور و چرخ قطع شود. در صورتی که به اشتباه اول کلاچ بگیرید، ممکن است به علت شیب محیط، سرعت موتور حتی بیشتر شود!
استفاده کافی و مناسب از علائم و راهنماها، مورد بعدی است. خیلی کم دیده میشود که رانندگان موتور از راهنما یا دستهای خود برای راهنمایی دیگران استفاده کنند. سعی کنید تحت هر شرایطی حین تغییر جهت، راهنما بزنید و در موقع مناسب از بوق استفاده کنید. مثلا وقتی ترمز شما ایراد پیدا کرده است و میخواهید از لاین دوم اتوبان به شانه راه بروید، حتما نیاز است تا این کار را انجام دهید.
شما به عنوان یک راننده باید بتوانید اتفاقات اطراف خود را تحلیل و رفتار دیگران را پیش بینی کنید. به این صورت، در ترمز گیری با مشکل مواجه نخواهید شد. مثلا اگر پیش بینی کنید که خودروی جلویی احتمالا قصد کاهش سرعت و یا سبقت گرفتن را دارد، میتوانید ترمز گرفته و خود را از خطر دور کنید.
اما آخرین توصیه ما به شما، رعایت نکات ایمنی و استفاده از لوازمی مثل کلاه کاسکت است. گرچه در این مطلب درباره ترمز گرفتن با موتور سیکلت صحبت شد، اما قابل کتمان نیست که رعایت اصول ایمنی ضمن حفظ جان شما و اطرافیان، تسلط شما را نیز افزایش خواهد داد.