خودروها دیگر قسمت بزرگی از فضای شهرها را فراگرفته‌اند. اکثر افراد یا خودرو دارند و یا به دنبال خرید ماشین هستند. همچنین بسیاری نیز به دنبال دریافت گواهینامه پایه دو و پایه سه هستند. اما در این میان، اهمیت دادن به مسائل فنی خودرو بسیار ضروری است. یکی از موارد مهم، تعویض روغن موتور و زمان آن است. نکات بسیار زیادی درباره آن وجود دارد که هر راننده‌ای باید از آن‌ها مطلع باشد. همچنین سوالاتی نیز درباره این موضوع در آزمون آیین نامه طرح می‌شود. اگر شما نیز می‌خواهید در ارتباط با تعویض روغن موتور و نکات مربوط به آن اطلاعات بیشتری کسب کنید، در ادامه با سایت آیین نامه رانندگی همراه باشید.
تعویض روغن موتور به چه دلیلی باید انجام شود؟
قبل از پرداختن به روش انجام کار، بهتر است گریزی به عملکرد این روغن و علت تعویض و تغییر دوره‌ای آن داشته باشیم. موضوعی که چند بار هم در آزمون آیین نامه مورد سوال بوده است. البته دانستن آن نیز برای نگهداری بهینه از خودروی شخصی، ضروری است.
از نام این ماده کارکرد آن مشخص است. در واقع عمل اصلی که روغن موتور انجام می‌دهد، روان کاری یا اصطلاحا روغن کاری است. با چرخش این ماده در بین اجزای موتور، این قطعات آغشته به روغن و چرب می‌شوند. در نتیجه با کاهش اصطکاک بین آن‌ها، قطعات بسیار روان‌تر حرکت می‌کنند. اهمیت آن در روان کاری به حدی است که اگر از این روغن استفاده نمی‌شد، موتور در چند سال از بین می‌رفت.
در حین برخورد آن به قطعات و قسمت‌های مختلف موتور خودرو، علاوه بر روان شدن حرکت آن‌ها، رسوب زدایی و حذف آلودگی‌ها نیز رخ می‌دهد. روغن وقتی جریان پیدا می‌کند، آلودگی‌های مختلف را با خود می‌شوید و یا آن‌ها را در خود حل می‌کند. این موضوع باعث می‌شود تا قطعات ریز و رسوب در موتور باقی نماند. در حالی که اگر این وظیفه روغن موتور وجود نداشت، رسوب و قطعات مضر ریز، می‌توانست به سرعت باعث استهلاک موتور شود.
اما نکته جالبی که بسیاری از افراد به آن توجه نمی‌کنند، موضوع خنک کاری است. بله، درست است! روغن موتور نقش کوچکی نیز در زمینه خنک کردن خودرو دارد. با چرخش و جریان یافتن آن، گرمای قطعات مختلف که در اثر اصطکاک تولید شده از بین می‌رود. این نکته ریز و مهمی است که در مطلب «راهکار خرابی خودرو در جاده» نیز به آن پرداختیم.
بنابراین با توجه به موارد مذکور، تعویض روغن موتور امری ضروری برای سلامت و کارکرد صحیح خودرو به نظر می‌رسد. اما روش انجام آن چیست؟
تعویض روغن موتور چگونه صورت می‌گیرد؟
وقتی مطمئن شدید زمان این کار فرا رسیده است، باید به سرعت اقدام به تعویض نمایید. پیشنهاد می‌کنیم در اسرع وقت این کار را انجام دهید و آن را به زمانی دیگر موکول نکنید. چراکه گاهی اوقات ممکن است روغنی که خاصیت خود را از دست داده باعث دردسرهای بیشتری حین رانندگی شود.
برخی افراد تصور می‌کنند که انجام این کار ساده است. بنابراین بدون داشتن تجربه قبلی اقدام به تعویض روغن می‌کنند. نهایتا هم کار را رها کرده و به تعویض روغنی مراجعه می‌کنند! ابتدا باید بگوییم که فقط اگر تجربه انجام این کار را دارید و از قلق و فوت کوزه گری آن مطلعید خودتان اقدام به تعویض کنید. در غیر این صورت حتما به تعویض روغنی مراجعه کنید.
روش کار به این صورت است که ابتدا خودرو را در جایی پارک می‌کنند که زیر موتور در دسترس باشد. یکی از دلایلی که توصیه می‌کنیم خودتان این کار را انجام ندهید همین مرحله است. استفاده از جک برای بلند کردن خودرو بسیار خطرناک خواهد بود. بعد از دسترسی به زیر موتور، یک ظرف بزرگ زیر آن قرار می‌دهند. پیچ کارتل روغن را باز می‌کنند تا روغن قدیمی به طور کامل تخلیه شود. البته بهتر است قبل از باز کردن آن، درب بالایی روغن نیز از سمت کاپوت باز شود. این موضوع به علت جریان هوا، تخلیه را سریع‌تر می‌کند.
بعد از اینکه روغن تخلیه شد، حین ریختن روغن جدید باید به تعویض فیلتر روغن نیز دقت کرد. معمولا در خودروها، مثل پژو 206 و 405، امکان دسترسی ساده به فیلتر روغن وجود ندارد و تعویض آن کار سختی است.
اگر خودتان کار را انجام می‌دهید، حتما به داشتن ظرف بزرگ، عدم استفاده غلط از جک، تعویض صحیح فیلتر روغن و پلمپ کردن درست خروجی کارتل دقت کنید.
بهترین زمان تعویض و انتخاب محصول مناسب
شاید بسیاری از تعویض روغنی‌ها و شرکتهای تولید کننده، پیشنهاد دهند که هر سه ماه یکبار یا هر 5000 کیلومتر یکبار اقدام به تعویض کنید. باید بگوییم که این میزان چندان درست نیست و بیشتر برای تبلیغات و فروش بیشتر عنوان می‌شود! در واقع بر اساس آیین نامه رانندگی جدید، بهترین زمان به طور میانگین برای این کار، حدود 8 تا 10 هزار کیلومتر می‌باشد. این میزان تقریبا معادل 6 ماه تا یک سال است.
اما علائمی نیز وجود دارد که به شما برای تعویض روغن موتور هشدار می‌دهد. در صورتی که هر یک از این موارد را مشاهده کردید، بهتر است در اسرع وقت و بدون توجه به کیلومتر شمار کار را انجام دهید. اگر در بررسی دوره‌ای ماشین و با استفاده از گیج متوجه شدید که سطح روغن بسیار پایین آمده، اگر چکه کردن و از دست رفتن روغن را مشاهده کردید، اگر خودرو دچار روغن سوزی شد و یا اگر روغن تغییر رنگ داد و بسیار چسبنده شد (حین بررسی گیج)، حتما آن را تعویض نمایید.
حال شاید بپرسید چگونه بهترین محصول را انتخاب کنیم. باید بگوییم که اکثر محصولات تولید داخل کشور کیفیت قابل قبولی دارند، پس نیازی نیست برای روغن خارجی هزینه گزافی پرداخت کنید. بهترین روغن آن است که آشنایانتان با رضایت استفاده می‌کنند و چند متخصص (یعنی تعمیرکار و تعویض روغنی) کیفیت آن را تایید کنند. به جز این موضوع، به تبلیغات توجه نکنید. به علاوه، بدانید که نیازی به تهیه مکمل روغن، فیلتر جادویی و امثال آن نیست!
نکات پایانی درباره روغن موتور و جمع بندی
همان طور که گفتیم، پیشنهاد می‌شود تا سرویس و بررسی دوره‌ای خودرو را از یاد نبرید. این بررسی‌های دوره‌ای نقش به سزایی در جلوگیری از استهلاک قطعات ایفا می‌کند.
شاید از روغن سوزی شنیده باشید، اما علامت اصلی آن چیست؟ به طور معمول، خروج دود آبی و سفید از اگزوز، ساطع شدن بوی بد از سمت موتور و چرب شدن شمع‌ها از علائم اصلی آن هستند. این مشکل نیاز به تعمیر و توجه سریع دارد.
برخی از مشکلات، مستقیما به نقص در روغن موتور مرتبط می‌شود. مثلا اگر اخیرا شتاب ماشین کاهش پیدا کرده است و حین سبقت گرفتن خوب عمل نمی‌کند، اگر چراغ چک روغن روشن و خاموش می‌شود، در صورتی که برخی صداهای نا به هنجار و غیرطبیعی از موتور می‌شنوید و همچنین اگر بعد از استارت زدن دور موتور بیش از حد بالاست، حتما وضعیت روغن را بررسی نمایید. ممکن است تعویض روغن موتور باعث حل مشکل شود.
همانگونه که ملاحظه نمودید، در این مطلب از وب سایت آیین نامه رانندگی سعی در معرفی و بررسی بسیاری از نکات مهم و ضروری درباره تعویض روغن موتور داشتیم. دانستیم که این عمل یک موضوع بسیار ضروری است که باید با توجه به علائم آن، به صورت دوره‌ای انجام گیرد. در صورتی که روغن کیفیت کافی را نداشته باشد، علاوه بر ایجاد مشکل و اختلال حین رانندگی، ممکن است به قطعات خودرو و قسمت‌هایی از موتور آسیب وارد کند.
نظر شما چیست؟ آیا اخیرا روغن را عوض کرده‌اید؟ شما خودتان این کار را انجام می‌دهید و یا آن را به تعویض روغنی می‌سپارید؟ نظراتتان را با ما به اشتراک بگذارید.